Het onderzoek was altijd geïnitieerd vanuit een klinische vraagstelling. Zo had Bareld al in de 80-er jaren sterk gepleit voor een verplicht consult revalidatiearts bij langduriger IC-verblijf. Later konden die bemoeienissen verder uitgroeien tot het promotie-onderzoek van toenmalige FT Marike van der Schaaf over functioneel herstel van IC patiënten, wat trouwens nu ook weer een hot item is.

Zelf deed Bareld ook onderzoek, naar frozen shoulder. Niet dat hij zich een wetenschappelijk onderzoeker voelde, maar omdat het wel moest als hoofd van een academische afdeling. Hij deed hij lekker lang over zijn proefschrift: hij promoveerde op 54-jarige leeftijd. Dat voorbeeld hebben Rutger en ik gevolgd: ik was 52 en Rutger 62 jaar. Wij waren dus beide echt trouwe aanhangers….

Maar hij zorgde ook voor een vervolg elders wat betreft wetenschappelijk onderzoek als geïntegreerd onderdeel van de behandeling: zijn voormalig arts-assistent Jos Dekker ondersteunde hij sterk in diens functie als hoofd afdeling revalidatiearts van het toenmalige Jan van Breemen Instituut, waarbij hiervoor duidelijk structureel ruimte werd geschapen voor de medische staf. Jos breidde dit weer uit naar de paramedici. En Jos Dekker en Rutger Dahmen functioneerden als een prachtig duo, als respectievelijk hoofd revalidatiearts en opleider revalidatiegeneeskunde. De invloed van Bareld in het Amsterdamse bleef groot.

Tijdens het laatste deel van zijn loopbaan in het AMC deed hij iets wat weinigen hem voordeden: hij legde zijn functie als afdelingshoofd neer, en keerde terug naar zijn werk als “gewone” revalidatiearts. Dat staat ook mooi op de kaart: een tekening van het schouderonderzoek, met het onderschrift “Bareld in de uitoefening van zijn geliefde vak”.

De directe patiëntenzorg: daar hield hij ook zoveel van. Hij kon goed luisteren, en leerde de assistenten ook dat ze moesten gaan zitten en de tijd nemen om het verhaal van de patiënt echt te horen. Hij leerde ze om contact te maken met de patiënt, met een zodanige interactie dat de patiënt verrijkt naar huis kan gaan.
Op de poli leidde dat regelmatig tot volle wachtkamers en lange wachttijden. Maar ik hoorde patiënten dan ook wel tegen elkaar zeggen: “maar als je zelf binnen bent, dan heeft hij ook voor jou alle tijd”. En dat was ook zo.

Ik ga afsluiten:

Bareld had veel gezichten:
• hij was een visionair met een helder toekomstbeeld wat betreft de afdeling en het vak revalidatiegeneeskunde
• hij was een goed hoofd voor zijn medewerkers, die hij het vertrouwen en de kracht gaf om zich verder te ontwikkelen
• hij was een goede revalidatiearts
• en voor mij was hij een heel fijne collega

Lieve Yvonne, kinderen en kleinkinderen,

Ik wil graag iets vertellen over de 14 jaar dat ik nauw met Bareld mocht samenwerken in het AMC.

Hij begon daar in 1985, aangesteld als hoofd van de nieuw te vormen afdeling revalidatie. Een paar maanden later mocht ik me, net klaar met de opleiding, bij hem voegen.

Er waren toen veel oefentherapeuten in dienst, die moesten worden “losgeweekt” van “hun” medisch specialisten, waarbij die medisch specialisten ook tegensputterden dat hen zeggenschap over “hun” therapeuten werd ontnomen. Daarnaast was het AMC net ontstaan uit de fusie tussen WG en BG. Het territoriumstrijdperk spreekt voor zich.
De afdeling, met de fysiotherapeuten, oefentherapeuten Mensendieck, de “klopgroep” voor de longtherapie, en de assistenten fysiotherapie, werd toen fantastisch bijeengehouden door Ank de Liefde, als algemeen arts.
Maar om een volwaardige afdeling revalidatie te zijn, moet er multidisciplinair worden gewerkt, met meerdere paramedische disciplines, waarvoor echter geen extra formatie beschikbaar was. Dus naast de al bestaande territoriumstrijden, moest formatie oefentherapie worden ingeleverd ten behoeve van ergotherapie en maatschappelijk werk. Jullie snappen: geen eenvoudige situatie.
Maar Bareld zag dat wel zitten, en heeft dat ook zo voortvarend aangepakt dat we binnen 2 jaar onze eerste arts assistent revalidatiegeneeskunde konden aannemen (Rutger Dahmen), en weer 2 jaar later kon dat worden omgezet in een opleidingsplaats. Ongelooflijk snel!

Het managen van zo’n multidisciplinaire afdeling wilde hij natuurlijk niet alleen doen. Daarvoor formeerde hij al snel het Management Team, waarin de verschillende leden ieder hun eigen werkterrein met bijbehorende verantwoordelijkheden kreeg. En dat kenmerkte Bareld: hij gaf de mensen waar hij mee werkte de gelegenheid zich te ontwikkelen, ideeën aan te dragen, en gaf hen ook het vertrouwen dat ze dat goed konden uitvoeren.

Naast het opzetten van een goed functionerend behandelteam keek hij ook verder dan de toen heersende opvattingen rond het vak revalidatiegeneeskunde. Het nog jonge vak had als ijkpunt het behandelen van de gevolgen van aandoeningen en hiervoor een onderverdeling ontwikkeld in functiestoornis, functionaliteitsdefect, en handicap. Dat gaf ook een goed handvat bij de behandeling. Maar Bareld vond het toch een te beperkte benadering.
Tijdens een overleg in de 90-er jaren met de Raad van Bestuur van het AMC vertelde hij hier iets over. Hij zei dat hij veel meer voelde voor het begrip participatie, dat mensen met een niet te genezen aandoening beperkt worden in hun participatie in de maatschappij, en dat we daar meer oog voor moeten hebben. (90-er jaren!) De Raad van Bestuur was hier totaal niet in geïnteresseerd, en adviseerde Bareld zich liever te houden aan de structuur zoals die op dat moment werd gehanteerd, en niet met zoiets nieuws en vaags te komen…..
Maar: Bareld ging er natuurlijk toch verder mee, en zocht een manier om die problemen qua participatie in beeld te brengen. Dit heeft geresulteerd in een heel mooi meetinstrument: de IPA, wat staat voor Impact on Participation and Autonomy. Het bleek een zeer bruikbaar en betrouwbaar meetinstrument, waarop ergotherapeut Mieke Cardol in 2001 ook is gepromoveerd. En tegenwoordig zijn begrippen als participatie en autonomie niet meer weg te denken.

Ook maakte hij al snel een start met wetenschappelijk onderzoek als ondersteuning van veranderingen in de behandeling. Bv wat betreft longtherapie, kreeg Rutger Dahmen opdracht om eerst uit te zoeken in de literatuur wat hierover bekend en bewezen was. En dat werd het uitgangspunt voor veranderingen.
Wat betreft wetenschappelijk onderzoek liep de revalidatiegeneeskunde in Nederland ver achter bij andere medisch specialismen. Ook daarin heeft hij vernieuwing geïnitieerd. Waar zich een situatie hiertoe voordeed, greep hij die aan. Bv na de polio-uitbraak van 1992, stimuleerde hij toenmalige arts-assistent Frans Nollet om hier in te duiken. Die deed dat overigens fantastisch. Het heeft geleid tot een uitgebreide onderzoekslijn, samen met de afdeling neurologie met Marianne Visser, en tot het huidige postpolio-expertisecentrum in het Amsterdamse UMC.

Ook de paramedici stimuleerde hij tot een wetenschappelijke verantwoorde manier van onderzoek en behandeling. Dat was in die tijd nog helemaal niet gewoon. Hij stelde hiervoor een onderzoekscoördinator aan, Wim Brandsma. Later werd Anita Beelen een vaste kracht als onderzoekscoördinator van de artsen en paramedici. Anita kreeg trouwens ook de opdracht om te bekijken hoe het onderzoek van AMC en VUMC kon worden geïntegreerd, om de onnodige territoriumstrijd op dat gebied te kunnen beëindigen. Ook al vooruitziend, gezien de latere fusie tussen beide Amsterdamse academische ziekenhuizen.

Het onderzoek was altijd geïnitieerd vanuit een klinische vraagstelling. Zo had Bareld al in de 80-er jaren sterk gepleit voor een verplicht consult revalidatiearts bij langduriger IC-verbl

Lieve familie,
Mijn herinneringen aan Bareld liggen in de werksfeer. Ik werkte als fysiotherapeut in het AMC toen Bareld ons eerste hoofd Revalidatie werd. Er was veel werk aan de winkel om er een serieuze Revalidatie afdeling van te maken, maar Bareld had daar duidelijke ideeën over, hij had er zin in en ik was daar blij mee. De Revalidatie is door hem naar een hoger, academisch niveau getild, waar door zijn opvolgers op kon worden voort borduurd.
Dat hij in vrede mag rusten.
Anne-Carien Beishuizen

Beste Bareld,

Zoals altijd gastvrij, nodigden jullie Peter en mij uit om langs te komen nadat ik begin 2015 een herseninfarct had gehad. Ik kwam thuis uit het ziekenhuis met niet zo’n goed gevoel omdat de revalidatiearts me alleen maar wees op wat ik allemaal niet meer zou kunnen en dat was nogal wat. Ik was opgeroepen om me laten opnemen bij Reade op de Overtoom terwijl ik zelf het gevoel had dat ik me best zou redden dus daar zat ik eigenlijk niet op te wachten.
Jullie uitnodiging kwam als geroepen want ik hechtte zeer aan jouw mening als specialist op dit gebied voordat ik zou reageren op de opname oproep. Ik was benieuwd hoe jij mijn situatie zag en wat je zou aanbevelen. Je nuchtere kijk en aanmoediging om eerst maar eens te kijken of er eigenlijk wel dingen waren die ik niet meer kon en dan weer met je te overleggen wat te doen, stemde me een stuk positiever. Je aanmoediging gaf me weer zelfvertrouwen en geloof in de toekomst, wat in het ziekenhuis vakkundig de grond in was geboord. Ik was onder de indruk van je positieve kijk op revalideren met nadruk op wat er wel kan. Overigens bleek er niks te zijn wat niet meer lukte dus je interventie scheelde een wekenlange opname in Reade.
Tot slot van het gesprek schonk je een glas rode wijn in want dat was goed voor me :-)
Bareld, je hebt in mijn leven een wezenlijk verschil gemaakt, wat we nooit zullen vergeten.
Veel dank ook voor je vriendschap met mijn ouders, Ed en Rita.

Rust zacht, Bareld!

Beste Yvonne, Marjon en Barbera,

Wat een verdrietig nieuws. Gecondoleerd met het verlies van Bareld. We wensen jullie sterkte en alle kracht toe die jullie nodig hebben de komende tijd.

Liefs van Peter van Noord en Rose Verdurmen

In de jaren rond 1960 waren verre vakantiereizen nog niet zo populair.
Na een paar keer Terschelling besloten Rita en Ed Verdurmen maar eens wat verder te gaan.
Met de trein naar Zuid-Frankrijk.
Met de zon-expres, vertrek ‘s middags aankomst de volgende morgen in Fréjus.
Slapen ’s nachts in de treincoupé. Vier bedden in één coupé.
Met wie zouden we de ruimte moeten delen?
Op het perron van Amsterdam-Centraal liepen de passagiers met bagage te zoeken naar hun gereserveerde plaatsen. Voor ons allemaal wat oudere passagiers.
Ja, als we nu bij dat jonge stel konden zitten ….
Bij de coupé aangekomen bleken we samen met dat leuke jonge stel te zijn ingedeeld.
We stapten in en maakten kennis. Bareld en Yvonne de Jong.
We bleken uitstekend bij elkaar te passen, leeftijd maar ook intelligentie achtergrond.
Die reis begon met een blijde ontmoeting!
Dit toeval was het begin van een langdurige vriendschap.