Tips over condoleren of herinneringen delen?
Marga Jacobs was jarenlang voorzitter van de vereniging Leefmilieu. Een groot deel van haar leven heeft ze zich belangeloos ingezet voor het ondersteunen van mensen die opkomen voor het lokale leefmilieu. Zij deed dat met veel passie en op een geheel eigen wijze waarbij ze mensen steeds met elkaar wist te verbinden.
Een aantal (oud) bestuursleden van Leefmilieu nam het initiatief om Marga te eren met een tweejaarlijkse milieuprijs. Daarmee willen ze tegelijkertijd mensen een pluim geven die zich met dezelfde energie als Marga inzetten voor een beter leefmilieu.
Op 28 januari 2024 is de eerste Marga Jacobs Milieuprijs uitgereikt.
Lees meer over deze prijs op: https://www.leefmilieu.nl/Marga-Jacobs-milieuprijs
Lieve mama,
10 februari 1952 kreeg men te horen,
dat er een lief meisje was geboren.
De nieuwe wereld was vast even wennen,
en leerde in je leven heel wat mensen kennen.
Je hebt zoveel gezegd en gedaan,
en daar mag even bij worden stil gestaan.
Op deze bijzondere dag,
heb ik zowel een traan als een lach.
Ik voel me verbonden de mensen,
die jou ook weer levend wensen.
In hele concrete zin hebben jij en papa mij het grootste geschenk gegeven,
en dat is natuurlijk mijn leven.
En ookal is het leven is niet altijd fijn,
het is zeker om dankbaar voor te zijn.
Je geloofde altijd al in de kracht van de wetenschap,
en zo bezien heb ik je altijd al voor 50% bij me gehad.
Vandaag had ik je willen knuffelen en zien,
en samen taart eten voor tien.
Vandaag had ik je verhalen willen horen,
en je met mijn gitaarspel willen bekoren.
Tegen je praten was zo fijn,
en om weer met het hele gezin te kunnen zijn.
Helaas moeten we je vandaag missen,
en hoe dát precies moet, dat is nog gissen.
Liefs, Inge
Zo lang ik me kan herinneren zijn er regelmatig bijeenkomsten bij mijn ouders thuis geweest. Vaak met bekende gezichten en soms met nieuwe. Toen ik ouder was ging ik ook wel vaker mee als er een grotere bijeenkomst werd georganiseerd, om een beetje te helpen of uit interesse waar mijn ouders toch steeds mee bezig waren. Als de mensen er dan achter kwamen dat ik de dochter van Marga was kreeg ik soms de vraag of ik wel wist hoe bijzonder mijn moeder was, of juist dat ik het wel zwaar zou hebben met Marga als mijn moeder. In beide gevallen kon ik mijn schouders ophalen, want hoezo dan, dit is gewoon mijn moeder? Het is duidelijk dat Marga bij veel mensen ontzag opwekte, maar ook op veel waardering kon rekenen. Ze heeft op zo veel manieren impact gehad op het leven van mensen, door het geven van aandacht, kennis en steun. Ik heb grote bewondering voor de onuitputtelijke energie waarmee Marga haar leven vormgaf en ik mag alleen maar hopen dat ik in mijn leven ook de kans krijg zo’n positieve kracht te zijn in het leven van anderen.
Je zou denken dat de aandacht die naar buiten ons gezin ging ten koste ging van de aandacht voor ons, maar niets is minder waar. Ik realiseer me nu, zeker nu we zelf een kindje hebben, dat zowel Marga als Wil oneindig geduld en aandacht voor mij hebben gehad. Of het ging om verhalen van school, beestjes kijken in de tuin of hulp met mijn huiswerk, ze stonden altijd voor ons klaar.
En nog. Pas veel later realiseerde ik me dat dit een kostbaar goed is en dat lang niet iedereen de kans heeft onder deze omstandigheden op te groeien. Op mijn geboortekaartje stond “Wij hopen dat zij haar weg zal vinden in deze woelige wereld”. Dit is tot nu toe wel gelukt. Door mijn ouders steun heb ik de kans gekregen beste uit mezelf te halen en te komen waar ik nu ben.
Mama, jij hebt de laatste jaren van je leven veel tijd gemaakt om voor Rowan te zorgen. Je wist dat ik zwanger was van jullie tweede kleinkind, maar helaas heb je de geboorte van Luka niet meer mee kunnen maken. Er is veel gebeurd dit jaar, en het is gek dat je er niet meer bent om deze nieuwe gebeurtenissen mee te delen. Maar we zullen allemaal ons best doen om ons een weg te banen in deze woelige wereld zonder jou.
Liefs Manoe
De uitvaart van Marga is nu alweer enige weken geleden en door de coronamaatregelen mochten er toen maar weinig mensen bij aanwezig zijn. Van steeds meer kanten krijg ik nu vragen over hoe we de uitvaart hebben georganiseerd en hoe die is verlopen. Het korte antwoord is dan, dat het eigenlijk allemaal heel goed is gegaan. Los natuurlijk van het feit dat het overlijden van Marga heel verdrietig is en dat die coronacrisis extra roet in het eten gooide. Het lange verhaal begint bij dat we al langer wisten dat Marga niet lang meer te leven had en dat we ons dus op het overlijden van Marga hebben kunnen voorbereiden. Zo heeft het ons erg geholpen dat we met Marga van tevoren hebben kunnen bespreken hoe ze de uitvaart geregeld wilde hebben. Steekwoorden waren: eenvoudig, zoveel mogelijk als gezin alles zelf regelen, betrokken sprekers, goede muziek, liefst een beetje vrolijk. Een van de onderwerpen was ook welke kist we moesten kiezen. We waren er al snel uit dat het geen kist zou worden, maar dat we Marga in een doek gewikkeld op een draagbaar zouden leggen. Marga wist ook al welke doek. We hadden nog een katoenen lap stof met een Afrikaanse waxprint van gele zonnetjes op een rode met zwarte ondergrond, die vond Marga heel geschikt. Dus toen Marga overleed wisten we wat ons te doen stond. Als eerste maakte we een draagbaar: een houten plank met een opstaande rand en aan weerzijden handvatten om te dragen. De draagbaar hebben we samen beschilderd met bloesemtakken. Van de Afrikaanse lap maakten we een lijkwade, waar we Marga in wikkelden en haar vervolgens op de draagbaar legden. Het voelde goed dit samen zo te doen. De dag daarop hebben we de draagbaar met Marga in de tuin gezet en er bloemen op gelegd. Zo zijn we na het overlijden nog langere tijd met Marga bezig geweest en hebben we ieder op onze eigen manier afscheid kunnen nemen van Marga. In de dagen die volgden hebben we de rouwkaarten afgedrukt en rondgestuurd en verdere afspraken gemaakt met het uitvaartcentrum. Het programma voor de uitvaart gemaakt, de sprekers gevraagd, de bijbehorende muziek uitgezocht en een fotopresentatie gemaakt met foto’s van Marga door de jaren heen. Het was een drukke week, maar het liep gelukkig allemaal als op rolletjes. Lastig was wel dat we maar met maximaal 30 personen in het uitvaartcentrum mochten zijn, want wie mag dan wel komen en wie niet? Gelukkig kon de uitvaart ook via internet bekeken worden, maar ook hier was er een beperking aan het aantal mensen dat we mochten uitnodigen, zodat we veel mensen hebben moeten teleurstellen. Op de dag van de uitvaart waren we dus goed voorbereid en dat was maar goed ook, want iedereen was behoorlijk emotioneel. Het ging gelukkig allemaal goed en ook de techniek liet ons niet in de steek. We zaten in een ruime en lichte zaal met uitzicht op een tuin. Voor in de zaal stond de draagbaar met Marga in de doek gewikkeld. Voor de draagbaar stonden een aantal vazen met bloemen, achter de baar een aantal grote brandende kaarsen. We hadden 6 sprekers, steeds afgewisseld met muziek. Behalve van de kinderen en de broer van Marga, was er een bijdrage vanuit Leefmilieu en vanuit het werk van Marga. De uitvaart begon rustig met The Shire van Howard Shore en Korrels Zand van Liselore Gerritsen. Wie wilde kond de tekst van Korrels Zand meelezen in het programmaboekje. Daarna het minder rustige My Silver Lining van First Aid Kit en This is the Life van Amy McDonald. Dan het stevige Me and Bobby MC Gee van Janis Joplin en als afwisseling het stemmige Mag Ik Dan Bij Jou van Claudia de Brei. Tot slot het powervolle Gracias A La Vida van Mercedes Sosa, waarvan we de tekst en bijbehorende vertaling in het programmaboekje hadden opgenomen. Als rustige uitloop hadden we gekozen voor Concerning Hobbits van Howard Shore. Terwijl de muziek speelde, liep ook de fotopresentatie met foto’s van Marga. Na afloop kwamen de bezoekers een voor een naar voren om afscheid te nemen. Wie wilde kon bloemen uit de vazen pakken en die op de baar leggen en al dan niet nog een hand op Marga leggen. Later hebben we van meerdere mensen gehoord dat ze het prettig vonden dat Marga niet in een kist lag en dat ze zelf ook zo een uitvaart zouden willen hebben. Omdat we na de uitvaart geen koffietafel mochten houden en iedereen direct weer naar buiten moest, hadden we bij de uitgang een tafeltje neergezet, helemaal in Marga’s stijl, met repen chocola, ingepakte koek en flesjes drinken. Zo kon iedereen toch wat te snoepen en te drinken meenemen voor onderweg. Eenmaal thuis konden we uitpuffen van een drukke week en konden we de boel weer gaan opruimen. Inmiddels begonnen ook de eerste condoleancekaarten en reacties op Memori.nl binnen te komen. Tot nu toe hebben we veel lieve kaarten mogen ontvangen en op Memori.nl veel mooie herinneringen mogen lezen. Die hebben ons werkelijk goed gedaan en veel troost gegeven.
Wil Janssen
Laat nabestaanden weten dat u aan hen denkt
Plaats een reactieDe mooiste herinneringen zijn vaak eenvoudige momenten waar je het eerst aan denkt. Condoleances zijn vaak de woorden die als eerste in je opkomen om verdriet te delen.
Tips nodig voor het schrijven van condoleances of herinneringen?
Niet iedereen die reageert kent zowel de nabestaanden als de persoon die overleden is.
Het gaat om uw betrokkenheid, een reactie plaatsen is dan altijd gepast.
Zo worden meer mensen geïnformeerd en kunnen er tevens meer reacties en herinneringen worden verzameld.