Er is een condoleance aan de nabestaanden achtergelaten door:

Ik heb Theo in de zomer1948 ontmoet toen in met de familie in Paterswolde logeerde. Ik was nog geen twaalf jaar. Theo heeft met mij gespeeld en ik heb van hem zeilen geleerd. Hij heeft het mij grondig geleerd! In september, terug in Groningen, heb ik hem niet veel meer gezien. Hij leefde toen in Amsterdam en studeerde theologie en kwam alleen af en toe voor een paar dagen thuis. Mij heeft hij altijd veel geholpen met mij catechisatie. Het was moeilijk voor mij om dat te begrijpen. We hebben ‘s avonds samen gelezen zodat ik het woorden lezen kon oefenen. Hij was de enige van de grote kinderen die altijd geduldig en lief met mij was. Hij heeft me naar Zeist gebracht toen ik weer naar huis moest gaan. Ik heb hem nooit weer gezien daarna. In zijn laatste jaren hebben wij telefonisch gesproken en een paar keer brieven gewisseld. Dat is alles! Hij heeft gezegd dat hij ook in Boedapest is geweest een paar maal, maar hij heeft dat kind van toen helemaal vergeten. En dat is jammer maar begrijpelijk.

(Irene is als Hongaars kind een klein jaar in huize Ferwerda geweest en leefde sindsdien altijd met ons gezin mee. Er is nog steeds contact. Haar Nederlandse taal is nog uitstekend, zie het door haar zelf geschreven in memoriam. Irene haar moeder was als kind na de Eerste W.O. bij onze grootouders korte tijd in huis als kind)

“Titie ga je mee fietsen?” die vraag die kreeg ik als klein meisje vaak van mijn grote broer. Ik mocht dan achterop zijn fiets zitten en af en toe mijn koppie onder zijn gebogen arm doorsteken, zodat ik ook naar voren kon kijken. Dat samen fietsen deden we ook nog een paar keer in Eext, het dorp waar ik sinds 2003 woon. Dat was zestig jaar later. Samen met Riet logeerde hij hier, we vertelden elkaar verhalen over vroeger, over gebeurtenissen waarvan we niet wisten dat de ander die had beleefd. We lachten om oude foto’s, Theo vulde het begin van familie geschiedenissen aan waarvan ik alleen het laatste deel kende. Ook over de oorlog en de tocht vanaf het tijdelijk onderkomen van het gezin Ferwerda in Aduard. Onze vader was al een keer gesommeerd om naar het Scholtenhuis te komen, het hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst. Vanuit Aduard lopend naar Groningen. Hij en onze vader. De stad die brandde, de vlammen waren van verre te zien. Stond ons huis er nog? Er was zoveel weggebombardeerd. Heel veel kapot op de Vismarkt; de brand was gestopt bij ons huis, een wonder! Die verhalen die ook verschillend waren en
elkaar aanvulden. Ons leeftijdsverschil was immers groot en we hadden verschillende moeders. Ik kende zijn moeder alleen uit de verhalen, hij kende mijn moeder omdat ze in 1943 trouwde met onze vader die toen al een paar jaar weduwnaar was. We gingen nog eens naar die stad van onze geboorte, hij 80 ik 6o, om op de fiets die plekken te bekijken waaraan we herinneringen hadden. Ook verschillende herinneringen natuurlijk, herinneringen uit andere jaren maar aan dezelfde plekken. En we herinnerden onze ouders, we stonden aan hun graf waar ze liggen, drie mensen, Riek Forma, Gerben Ferwerda en Piene Klapwijk.
Eenmaal terug in mijn huis, was er een uitgebreide maaltijd en als slot de bitterkoekjes pudding, waar ze zo van genoten. En de dag erna zwemmen natuurlijk in het Paterswoldse meer. Kijken naar ons huisje dat niet meer van ons was, maar altijd “ons huisje” zou blijven. Maar niet alleen over vroeger, ook over nu en over later, van alles bespraken we en we verschilden ook wel eens van mening en dan voelde ik me echt weer de twintig jaar jongere, de vrouw van en de generatie van de vrijgevochten naoorlogse jeugd. Ik moest maar iets gaan doen hier in dat dorp, me inzetten voor de restauratie van het oude kerkje, vond mijn grote broer…Niet alleen omdat hij dat wel een goed idee vond meldde ik me aan voor de St. Vrienden van de Eexter kerk. Toen ik ook hem een acceptgiro stuurde voor een gift voor de restauratie, kreeg ik die terug met de tekst “goed voor een gratis preekbeurt”.
En zo gebeurd het dat mijn ruim 80-jarige broer nog een als predikant optrad in de kerk van Eext met de waarschuwing van zijn vrouw dat het nu echt de laatste keer was dat hij preekte. Zijn “preekpak” paste bijna niet meer en was duidelijk over de datum, maar de preek niet.. Dat was een goede degelijk gereformeerde preek, in P.K.N trant, niets mis mee voor Eext. Ik was, als luthers zusje, uiteraard benieuwd wat er in al die jaren aan de moderniteit bij mijn broer was binnengevlogen.
We maakten tochtjes door het Groningerland, Zeerijp, Loppersum, Garrelsweer, we bezochten heel wat oude kerken. Thuis het glas wijn en de ouwe kaas..het gesprek, de lach, schoten (het historische geworden woord dat onze vader gebruikte voor het gezellig in de familiekring met elkaar praten) in kleine kring.. We lachten om de sketches die we maakten als T en T voor op familiedagen. Wij waren immers de oudste echte Ferwerda’s nog..
Nu is het voorbij, er resten die dankbare herinneringen. Vaak denk ik nog aan ze, Theo en Riet, een echtpaar dat in harmonie met elkaar leefde. Mijn broer was me extra dierbaar geworden die laatste jaren. Je was benieuwd zei je wat er hierna zou komen, wat er daar aan die andere kant op je wachtte. Ik wens je toe dat het eindeloos prachtig is!

Lieve Pa,
Je bent nu ruim 3 jaar geleden overleden.
Dagelijks denk ik nog aan je.
Ik ben je dankbaar voor wie je was voor mij.
Je bent een voorbeeld voor me en inspiratie.
Het leven na jouw dood is veranderd, maar het gedenken doet me goed.
Ook in 2014.
liefs Jolande