Herinneren is een vorm van ontmoeten…

19 jaar geleden (de helft van mijn leven geleden) kwam ik voor het eerst als vriendin van Anne over de vloer en mocht ik regelmatig blijven slapen op jullie zolder. Altijd een enorm warm welkom! Altijd gezellig. Altijd bijzondere (soms wel heeeeeeel erg filosofisch maar wel bijzonder interessante) gesprekken.
Altijd leuk om jou en Sas spontaan tegen te komen. Veel energie brengend! Dat heb je op je meiden overgedragen! Ga je missen!

Willum en de jaren zeventig bewoners van de Treurenburgstraat waren zo prettig bepalend in mijn leven dat ik er nu nog vaak met liefde aan moet denken en grinniken. Vooral ook aan Willum! Ik zag hem niet veel - zo eens met carnaval - maar hij zit wel diep op een goede plek in mijn herinneringen.

Misschien klopt het niet helemaal wat ik schrijf. Misschien ook wel.
We vieren carnaval en ineens is hij er weer, de man met het fototoestel, tevens beheerder van onze website, de website van de carnavalsvereniging waar hij de 13e Prins Bock van is en ik de 18e. Hij duikt vlak voor ons op en richt zijn camera, knipt, knipt nog eens en nog eens, richt nog eens, grote glimlach, en verplaatst zijn focus ineens naar een voorbijlopende schoonheid. Weer die grote, brede glimlach. Zijn ogen glimmen ondeugend.
"Jullie zijn zooo fotozjuniek!", roept hij, de muziek overstemmend, "echt de mooiste mensen!" En dan tegen Harriët: "Jij hebt zo'n mooie lach, en die ogen! En hij (hoofdbeweging naar mij en een wat meewarige blik), ja, hij lacht altijd!" Dus wij lachen en Willum begint een verhaal. Het is een lang verhaal voor een carnavalsmoment, en wij horen het half en begrijpen het niet. Ook niet als hij daarna zijn mond in een brede glimlach trekt, ons intens aankijkt en roept: "Dat ís toch gewoon zo?" Hij draait zich een kwartslag, knipt razendsnel een foto van weer een passerende schoonheid en vertelt weer, half roepend, iets tegen ons. "Heb je al veel gedronken?", roep ik terug. "Niks! Ben jij nou! Ik moet foto's maken, dus ik ben nog nuchter!" Ja, dat zal wel.
Een paar weken later zitten we bij Willum en Saskia thuis. Hij heeft een plan over een mooie fotoreportage over ons en heeft ons uitgenodigd in de Treurenburgstraat. Ik kwam daar 50 jaar geleden al toen hij nog huisbaas was en ik bezoekend student, op feestjes van vrienden. Willum was meer uit de kring van mijn broer, ik meer uit de kring van zijn toenmalige vriendin Pia. Treurenburgstraat 9-11 - altijd feest.
We zitten met een kop koffie voor ons, gebogen over een indrukwekkend fotoarchief, tussen allerlei plannen die verspreid op tafel liggen, plannen over het compleet overdekken van het NRE-terrein tot één groot marktterrein. Er zijn veel foto's waar we op staan zonder dat we wisten dat ze gemaakt zijn. Foto's waar we een beetje ongemakkelijk van worden: zijn er zoveel foto's van ons gemaakt? Willum is in zijn element als we er iets over zeggen. Tja, hij máákt ze gewoon, we zien wel wat we ermee doen, zegt hij. Maar we kunnen er wel iets moois van maken. Wat dan, vragen wij. En we hebben een mooi gesprek over mooie dingen, mooie mensen, want daar houdt hij van, over foute beslissingen van overheden, want dat haat hij, over goeie ideeën, want die heeft hij, en over onbegrip, want dat is er gewoon. En dan nadert het einde van het gesprek over de foto's, want daar ging het toch over. Ja, daar kunnen we iets moois van maken, zegt Willum. Maar wat, daar komen we niet helemaal uit. Misschien moeten we er nog maar eens over nadenken, want er zijn heel veel mogelijkheden, zegt Willum.
Als we buiten onze fietsen van het slot halen kijken we elkaar aan: wat hebben we nou eigenlijk gedaan en wat gaan we doen? Het is een beetje verwarrend, er is geen helder beeld van wat we gaan doen en of het er ooit van komt. Dan lacht Harriët en zegt: "Gelukkig hebben we de foto's nog."
Maar het kan zijn dat het anders is gegaan, toen.

Gecondoleerd met het verlies van je vader

♥️

Lieve Willum
Het moet nu en nog vele malen hierna worden gezegd:
Je was de juiste, overtuigende, slimme penningmeester
van theater AMAI.
Op de juiste plaats op het juiste moment
én de onmisbare steun voor Jochem
én een trouwe vriend
ook dát was je... !

Els van Griensven

Lieve Willum,

Er is 1 moment waar ik de afgelopen week vaak aan heb moeten denken. Het was jaren geleden, de avond dat Alma's vader is overleden. Wieke, Myrte en ik waren bij jullie op de Treurenburgstraat en waren, begrijpelijkerwijs, behoorlijk van slag. Tot diep in de nacht hebben we met jou en Sas aan de wijn gezeten en gepraat. Jij zei op een gegeven moment: "Verdriet is eenzaam" , om woorden te geven aan dat wat we op dat moment doormaakten. Ik heb nog vaak aan jouw woorden moeten denken, op momenten dat ik ergens heel verdrietig om was.
Toch besef ik ook dat het misschien niet helemaal waar is. Ik zie dat intens verdriet mensen ook heel dicht bij elkaar kan brengen, en juist voor nog meer verbondenheid kan zorgen. De liefde die je voelt voor iemand wordt alleen maar sterker als deze wordt gedeeld met anderen. Zeker als je deze geliefde persoon moet missen.
Dus als ik de kans zou hebben, zou ik zeggen, "Nee Willum, verdriet is niet eenzaam. Verdriet is iets dat ons juist ook samen kan brengen". Jij had me dan waarschijnlijk lachend aangekeken, blij dat we in discussie konden gaan en hier dieper over konden filosoferen. Want dat deed je graag.
Zo ga ik je ook herinneren. Iemand die vol in het leven staat, altijd open voor contact met anderen en nieuwsgierig naar een andere mening. Een levensgenieter met wijze woorden en een groot hart.
We gaan je missen.

Een dikke knuffel

Kim

Wieke was een vriendin van mij en zo kende ik Willum. We hebben elkaar een paar keer gesproken maar ons laatste gesprek heeft mij geholpen één van de belangrijkste keuzes in mijn leven te maken. Wanneer mij wordt gevraagd over wie een impact hebben gehad op mijn leven is Willum er door dit gesprek daar één van.

Niet lang voor dit gesprek was ik op de verjaardag van Wieke in Gesprek met Lennart, een andere vriend van Wieke. Ik weet niet meer waar het gesprek over ging, Lennart kennende in die periode zal het waarschijnlijk over iets met vriendinnetje(s) zijn gegaan. Willum nam geen direct deel aan het gesprek maar later zou blijken dat hij mee had zitten luisteren.

Na het gesprek met Lennart nam Willum mij apart en begon mij vragen te stellen over mijn toenmalige toekomstplannen. Ik vertelde dat ik het leger in wilde. Ik kan me nog goed herinneren dat het gezicht van Willum verraadde dat hij het hier niet mee eens was maar dit niet wilde laten zien. Hij begint me vervolgens uit te leggen dat hij gecharmeerd was van mijn manier van vragen stellen en hoe ik het probleem analyseerde. Vervolgens vroeg Willum aan mij: heb je ooit wel eens nagedacht om psychologie te gaan studeren? Ik trok een vies gezicht en zei: psychologie? Van die geitenwollensokken types? Nee, niks voor mij. Willum lachte en vertelde me in alle rust dat het beeld wat ik van de studie had niet strookte met de werkelijkheid en los stond van de inhoud.

Willum had een zaadje geplant wat in de maanden daarna zou groeien en groeien tot het moment ik mij toch maar eens ging verdiepen in psychologie en later ervoor koos om het te gaan studeren.

Volgens mij zijn we nu 20 jaar na het gesprek en ben Willum dankbaar dat hij op dat moment de tijd voor mij heeft genomen en daarmee mij heeft geholpen om mijn weg te vinden.

Dankjewel Willum, van mensen zoals jij kan je er niet genoeg hebben en je heengaan is daarom niet alleen voor je vrienden en familie een gemis maar voor iedereen die een zetje in de goede richting kan gebruiken.
Stijn