Lieve Nel, lieve familie, vrienden van Egbert,
In de boekenkast naast mij staat het boek 'Synthesis of Subsonic Airplane Design' van Egbert Torenbeek. Dat boek stond ook binnen handbereik toen ik rond 2000 in Toulouse gedetacheerd werd bij de 'Large Aircraft Division' van Airbus om aan het ontwerp van de A 380 te werken. Zo af en toe kwam daar een Franse , Engelse of Duitse collega naar mij toe met de vraag of hij even 'The Torenbook' mocht lenen. Het laat zien hoe belangrijk Egbert was voor de dagelijkse praktijk van het vliegtuigontwerp. Er zijn weinig activiteiten waarbij de kunst van het 'in- en uitzoomen' zo belangrijk is als bij het vliegtuigontwerp: het detail beïnvloedt het geheel en het geheel het detail. En dat altijd via vele nivo's daartussen. Het boek van Egbert, evenals talrijke andere publicaties van hem op ontwerpgebied, maakt die verbanden toegankelijk voor ieder die betrokken is bij het vliegtuigontwerp.
Ik had zijn boek als één van de vijf of tien andere, meegenomen toen ik in 1999 naar Toulouse vertrok maar pas in de loop van 2000 kreeg ik persoonlijk meer met Egbert te maken. Joop Slooff, mijn baas bij het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium, had Egbert gevraagd mee te werken aan een gezamenlijke inspanning van EREA (de Europese organisatie van luchtvaartlaboratoria) en AIRBUS om mogelijkheden te verkennen voor toekomstige, efficiëntere vliegtuigen. "Minstens 30 % goedkoper" was de opdracht. 'Out of the Box'-denken heet dat. Egbert kwam met het idee van de 'twin-fuselage', een vliegtuig met een dubbele romp en schreef daar een uitgebreide voorstudie over. Het was één van de weinige ontwerpen waarmee die 30% reductie ook gerealiseerd kon worden. In die periode logeerde Egbert een aantal keren bij mij in Toulouse en leerde ik hem kennen als een uiterst sympathieke collega met fenomenaal veel kennis en een goed luisterend oor. Bij één van zijn bezoeken aan Toulouse liepen we samen achteloos langs een café, eigenlijk meer een Amerikaanse 'Saloon'. Bij het passeren sprongen de klapdeurtjes open en kwamen er twee studenten naar buiten gerend met de kreet: "professor Torenbeek! professor Torenbeek!" Het waren twee voormalige studenten van hem die inmiddels bij Airbus werkten.
Na die korte periode in Toulouse heb ik Egbert, soms vergezeld door Nel, vele malen meegemaakt. Ik denk er met plezier aan terug. Ik had ook het voorrecht één van de eerste exemplaren van het samen met prof. Wittenberg geschreven boek 'Aëronautiek - Grondslagen en techniek van het vliegen' in ontvangst te mogen nemen. In hun gemeenschappelijke voorwoord staat het citaat: "Kennis omvat niet zozeer hetgeen we te weten zijn gekomen, maar veeleer de onderwerpen waarover we genoeg hebben nagedacht om te weten dat ze met elkaar samenhangen en hoe ze praktisch kunnen worden toegepast." Zo heeft Egbert er uiteindelijk toe bijgedragen dat een grote groep van ingenieurs en vliegtuigontwerpers hun werk met meer kennis en inzicht konden uitvoeren om zo de vliegtuigen te maken waarmee u en ik vandaag veilig en efficiënt kunnen vliegen.
Mijn gedachten gaan uit naar Nel en de familie die Egbert in heel andere en heel verschillende omstandigheden hebben meegemaakt. Juist daarom wil ik graag mijn herinneringen aan Egbert delen die laten zien dat hij voor heel velen van betekenis is geweest.
Bram Elsenaar
Amsterdam
1 september 2024