Lieve Ton, mijn dierbare dromer,


Kan aan 47 jaar vriendschap zomaar ineens een einde komen? Die vraag blijft maar doorhameren in mijn hoofd.

Op je dertiende werd je naast me gezet in de hbs klas en daarna hebben we elkaar nooit meer uit het oog verloren. Je bleek mijn nieuwe overbuurjongen te zijn, dat wist ik toen nog niet.

We fietsten samen op naar school, gingen naar feestjes, we maakten huiswerk en filosofeerden erop los. Over het leven en hoe dat zou kunnen of moeten zijn. Maar zo was het in het echt natuurlijk nooit. De werkelijkheid bleek vele malen ingewikkelder en genuanceerder uit te pakken, dan wij ooit samen hebben kunnen bedenken.

We kregen onze relaties, onze scheidingen, onze teleurstellingen en onze nieuwe liefdes, we deelden de verwikkelingen in onze families. We werden goddank vanzelf steeds wat wijzer. We hielden van de geweldige kinderen in ons leven en van ons werk. We bespraken wensen, hoop, uitdagingen, angsten en vertekeningen. We konden samen lachen en met elkaar huilen.

We wisselden boeken uit, genoten van concerten, bezochten musea en voerden urenlang gesprekken, We maakten lange wandelingen en deelden onze liefde voor Portugal. Ton, we konden ook zo mooi samen schemeren, stilstaan bij de dingen waar je eigenlijk nog geen woorden aan kunt geven. Fijn om dat allemaal met je meegemaakt te hebben.

We waren zo dichtbij als mogelijk was, zonder elkaar te storen in wat ieder wilde, we lieten elkaar, ieders leven leiden. Daar waren we op liefdevolle wijze getuigen van. We zagen elkaar zoals we nu eenmaal waren en konden dat laten voor wat dat nu eenmaal was. En als we elkaar nodig hadden, dan waren we er gewoon, vanzelfsprekend toch?

Je was niet alleen een vriend voor mij, je was een vriend voor zovelen, met zoveel verschillende personen en zoveel groepen en ook nog eens, uit zoveel landen. Het is altijd verbazingwekkend geweest dat mijn leven op de vierkante kilometer, zoals ik dat noemde, toch regelmatig kon samengaan met jouw leven dat zich uitstrekte over de continenten. Maar juist als je weer eens ergens op een verlaten vliegveld was gestrand, konden we even een berichtje uitwisselen, om elkaar te laten weten dat je nooit alleen op de wereld bent en er altijd een lijntje is met iemand, ergens, ver weg, die om je geeft.

Nu weet ik even niet hoe en of dat lijntje met jou er kan blijven. Het gemis zal er nog wel zo heel erg lang zijn. Bij mij en bij mijn kinderen en kleinkinderen en bij onze schoolgenoten. Bij mijn vrienden, die het altijd fijn vonden je te ontmoeten op de feestjes en etentjes, bij de reunieclub. En ook bij al die anderen die van je houden en waarvan jij gehouden hebt.
Zoveel geliefde mensen dus, die jou nu moeten missen……….

Nooit meer een strandwandeling maken met jou
Nooit meer een schilderij van commentaar voorzien
Nooit meer de moeite kunnen doen, om elkaar uit te leggen, hoe iets voor ons zo verschillend kon zijn
Nooit meer, na een vergadering even een hapje doen in de stad
Nooit meer naar dat fijne huis van je kunnen gaan
Nooit meer herinneringen kunnen ophalen aan onze jeugd
Nooit meer zwemmen in Zeewolde
Nooit meer Kerst in Monte Gordo
Nooit meer een kaartje van je vanuit een ver oord
Nooit meer dat sms-je
Nooit meer naast je zitten en naar muziek luisteren
Nooit meer…..allemaal echt nooit meer

Als je hier nu levend aanwezig was zou je tegen me zeggen:
“ maar dat kan je toch niet weten?”
Wie weet ben ik er wel,
Wie weet kan ik er beter helemaal niet meer zijn
Wie weet is het allemaal veel beter zo, dat weet je toch nooit?

En wat kan er nu weer allemaal voor moois gaan gebeuren
Zoveel dingen en mensen om van te houden
Lieve Riet en lieve vrienden, treur nu alsjeblieft maar niet………

Hier ben ik, de realist en daar ben jij, de dromer,
ik van hier en nu en wat er is, jij van daar en dan en wat kan komen……

Lieve Ton wat een mooi moment
Om pardoes uit jouw leven te stappen
Daar op die boot met je roeivrienden dichtbij
Gewoon zomaar alles loslaten en weg laten glijden……

Jij, die niet dacht over dood en begraven
Jij, die wilde leven op volle kracht
Jij die verder wilde, voorbij nieuwe horizonnen
Jij die bleef dromen, want dromen zijn zacht

Lieve Ton, jij zou gewoon niet aftakelen,
En van ziektes wilde jij niet weten
de dood was er niet, daar deed jij niet aan
en dat is voor jou ook de waarheid gebleken

Want jij bent niet hier om van die harde dood te moeten getuigen
Alhoewel je springlevend bent, in het middelpunt van ons verdriet
Van oud worden is voor jou inderdaad geen sprake,
En in onze herinnering ben jij dus wel voor altijd jong

Ton, jij bent de realist gebleken
En ik moet verder zonder jou,
Ik moet in mijn eentje leren dromen

Hoe moet ik dat doen?
Dat weet ik nog niet….

Dat onbreekbare lijntje is in ons leven van onschatbare waarde gebleken.
Ik hoop dat het stand houdt en er altijd voor ons zal blijven zijn, for ever….

Wat een zegen waren we voor elkaar.

Dank je wel lieve Ton,

Rietje.

Dear Ton, my dear, precious dreamer,

Can 47 years of friendship just suddenly come to an end like this? That question just keeps on hammering in my head.

On your thirteenth year, you were placed beside me in the high school classroom and since then, we’ve never lost sight of each other. You even turned out to be my new neighbour, but I did not yet know that.

We rode to school together, went to parties, did our homework and philosophized like crazy. Over life and how it could, or should be. But of course it was never like that in reality. Reality proved many times more complex and nuanced than we ever could have thought.

We had our relationships, our divorces, our disappointments and our new loves; we shared the vicissitudes of our families. Thank God we were also naturally becoming wiser. We loved the wonderful children in our lives, and we loved our work. We discussed wishes, hopes, challenges, fears and biases. We could laugh together and cry together.

We exchanged books, enjoyed concerts, visited museums and talked for hours and hours; we went for long walks and shared our love of Portugal. Ton, we could shine so beautifully together, reflect on the things you actually couldn’t set words to. Glad to have experienced it all with you.

We were as close as possible, without disturbing each other in what each of us actually wanted; we guided each other, guided the lives of others. We were, in a loving way, evidence of this. We simply saw each other as we were and could just leave it for what it was. And if we needed each other, we were just there; obvious right?

You were not only a friend to me – you were a friend to so many, to so many different people and many groups and, once again, from so many different countries. It has always been amazing that my life has been lived “in a square kilometre”, as I called it, and yet my life could co-exist with yours that stretched across the continents. But just as you were once stranded somewhere on a deserted airfield, we could still exchange a message, to let each other know that we are never alone in this world and there is always a connection to someone, somewhere, far away, who cares about you.

Now I just do not know how and if that connection with you can abide. The loss will go on for a very long time. For me, my children and grandchildren and our schoolmates. For my friends, who always found you so nice when they met you, at parties and dinners, at the Reunion Club. And with all the others who love you and whom you have loved.

So many people loved by you, who must now miss you …

Going for a walk on the beach with you – never more
Commenting on a picture – never more
Making the effort to explain to each other, how things can be perceived so differently – never more
After a meeting, having a little snack in the city – never more
Going to your lovely house – never more
Bringing up the memories of our youth – never more
Going swimming in Zeewolde – never more
Christmas in Monte Gordo – never more
Getting a card from you, from some faraway place – never more
That SMS – never more
Sitting with you and listening to music – never more
Absolutely everything – never more

If you were here and alive, you’d say to me, “but how can you know this?”
Who knows I may be there?
Maybe it’s better for me not be there anymore.
Who knows, it may be all so much better, you just never know, do you?

And there are so many beautiful things yet to happen,
So much and so many people to love,
Dear Riet, dear friends, weep now no more, please …

Here am I, the realist, and there you are, the dreamer.
I am from ‘here and now and what there is’, you from ‘there and then, and what may come’

Dear Ton, what a beautiful moment
To step out of your life
There on that boat, with your rowing friends so close
Just simply let go and let everything slip away …

You, who did not think about death and burial
You, who wanted to live life on full throttle
You who wanted to keep on going, past new horizons
You who kept dreaming, because dreams are gentle

Dear Ton, you who would simply not go downhill,
Who didn’t want to hear about sickness.
Death didn’t exist, because it didn’t for you,
And that is, for you, become the reality.

Because you are not here to bear witness of a cold, hard death
Even while you are still so alive, the focus of our sorrow
Ageing is for you out of the question,
And so you are, in our memory, forever young.

Ton, you have become the realist
And I have to continue without you.
I have to learn to dream on my own.
How am I supposed to do that.
I don’t really don’t know yet …

That unbreakable connection became of incalculable value in our lives.
I hope that it remains so, and will remain so, for ever …

What a blessing we were for each other. Thank you, dearest Ton.

Riet de Jong

Let's end this day of sadness and grief with the nice memories. You were the one who hired me to IRC and my first supervisor. We travelled to many places together: went dancing in the bars of Cali and the beaches of Cartagena, had meetings in the beautiful gardens of the Bronte Hotel in Harare, had great discussions during our road and train trips in Germany and Switzerland, got stuck in a hotel in Kampala due to an Icelandic volcanoe and got ripped off by a taxi driver in Istanbul. We wrote papers together and edited a book. Very importantly, you organised that meeting on WASH and climate change, where I met Ase Johannessen for the first time - we are eternally grateful to you for that. I remember the breakfasts during the Stockholm World Water Week, when you stayed in the cellar appartment and the fun you had with Sophie. There are the numerous discussions over coffee, over lunch and over beers. But above all, there was your kindness and humanity. Ton, I will miss you dearly. Farewell

Het is vreemd als je in de Volkskrant ziet dat Ton dezelfde doopnamen heeft als jezelf.
Ik vind het altijd moeilijk om de goede woorden te vinden bij dit soort tragische en definitieve gebeurtenissen.
Alhoewel de contacten beperkt zijn heb ik altijd goede en warme herinneringen aan jullie gezin, Ome Cor als peetoom. Mijn vader had het recent nog over jullie moeder tante Rietje.
Ik wens jullie heel veel sterkte.
Anton Schouten

Ton was a much-admired colleague and friend to many of us at WaterAid. We mourn his sudden passing and send our thoughts and deepest condolences to his close family and friends. While we each have our own personal memories of Ton, what we have in common is a deep respect for the human being that Ton was, how generous he was in sharing his time and his humor. He made so many positive contributions in shaping the sustainability of our work in the "WASH" sector, but also importantly as a mentor and true colleague to so many. We will miss him and remember him, always fondly.

Barbara, Sarina, Erik, Vinny, and so many more all over the WaterAid world.

Je n'ai pas eu la chance de bien te connaitre mais c' est un fait, penser à Ton c'est voir une belle personne. Et quand je te vois, je t' assimile au muret de la terrasse de la Bécédelle sur lequel tu es assis. Ce sont deux choses éternellement inséparables. Le hasard m' a rapproché de toi quand j' ai emménagé à Delft pour y étudier et quand je n'y avais plus de maison tu m'as offert ton aide. Une seconde fois nous nous sommes retrouvés lors d'une séance de Yoga où je recherchais impatiemment à atteindre cette même sérénité qui s'émanait de ton visage. Plus tard alors que nous nous n' avions pas revus, tu es ce même visage tranquille que j' essaye d'imiter lorsque je faillis à relativiser.
Merci beaucoup pour avoir été las, même si c'était par hasard.
Toutes mes condoléances à tous ceux qui ont connus Ton, de près ou de loin.
Aimée

I did not had the chance to know you well, but it is a fact, thinking about Ton is seeing a wonderful person. And when I see you, I assimilate you to the low wall of the terrace of la Bécédelle, where you sit. These are two eternally inseparable things. Chance has brought me closer to you when I moved to Delft for my studies and when I had no longer a home, you offered me your help. We met coincidentally again during a yoga class where I sought impatiently for the same serenity radiating from your face.
Later on, even though we have not seen each other again, you still represent the tranquil face I try to imitate when I fail to relativize.
I thank you a lot for having been here, even if it was by chance.
All my condolences to everyone who has known Ton, near or far.
Aimée