4 september 2015
Ik ben onlangs naar Amsterdam gegaan en bezocht het uitvaartmuseum Tot Zover. Gelukkig werd het beladen onderwerp Zelfdoding daar geweldig belicht. Als ik op Memori kijk, zie ik hoeveel mensen dit meemaken. De inwendige eenzaamheid ondanks vrienden en familie is voelbaar. Het genomen ‘besluit’ en de vele nabestaanden die vervolgens verbijsterd achterblijven met veel vragen en nog meer verdriet. De expositie in het museum heet “De Vogelvanger” en laat liefdevolle foto’s zien van mensen die zojuist gered zijn. Het gekke is dat deze beelden ook troost bieden als iemand niet op tijd gered is. Het feit dat er erkenning is, dat erover gesproken mag worden en dat we er ons niet klakkeloos bij neer willen leggen dat mensen ‘er zelf voor kiezen’, geeft mij al hoop. Ik heb sowieso een hekel aan de kortzichtigheid als mensen het woord ‘keuze’ gebruiken in combinatie met zelfdoding. Alsof je er vandaag voor kiest om je roze spijkerbroek aan te trekken en niet je blauwe, of om Hutspot te maken in plaats van Boerenkool.
Tot Zover is nu bezig met de voorbereiding voor nog een tentoonstelling: Post- mortemfotografie. Een ingewikkeld woord voor foto’s van mensen die overleden zijn. Wees niet bang… uiteraard respectvol en rekening houdend met privacy. Van vroeger tot nu. Indrukwekkende beelden, soms al zolang geleden dat de foto’s je meenemen naar een ander gezin en een andere tijd. Kunstwerken door de opstelling met bloemstukken, kransen en kant, dan zijn het indrukwekkende portretten. Omdat de foto’s soms oud zijn kijk ik er met een andere emotie naar en zie ik zoveel meer dan alleen de overleden persoon. Dat is anders voor mij als kijker als ik een foto zie die nog maar kortgeleden gemaakt is. Er worden tegenwoordig weer veel foto’s gemaakt van dode mensen, niet altijd om direct te delen maar vaak ook om juist wel te laten zien. Foto’s van geboorte tot en met de dood maken een beeld van een geleefd leven, soms letterlijk compleet. Ik las zojuist een berichtje, als u nog een foto heeft van iemand die overleden is die u graag opgenomen wilt zien in deze expostitie dan kunt u contact opnemen met museum Tot Zover:(administratie@totzover.nl)
Alle reden om dit museum in de gaten te houden. Er is een aparte rondleiding voor kinderen, begeleid door Kleine Hein. Kinderen vinden het spannend en kunnen hier veel vragen kwijt. Belangrijker nog; zij kunnen hier antwoorden vinden. Kinderen maken het makkelijk voor ons doordat zij zich op dit soort plaatsen gewoon blijven gedragen. Niet schreeuwen is altijd prettig, maar niet fluisteren als het over de dood gaat, ook.
Loes Rooijakkers-Jeuken
Terug naar overzicht